In de financiële wereld verwijst speculatie, of speculatieve handel, naar het verrichten van een financiële transactie waarbij een aanzienlijk risico bestaat dat waarde verloren gaat, maar waarbij ook een aanzienlijke winst of een andere belangrijke waarde wordt verwacht. Bij speculatie wordt het risico van verlies meer dan gecompenseerd door de mogelijkheid van een aanzienlijke winst of een andere vergoeding.

Een grondstoffen speculant kan het verschil uitbuiten en de spread verkleinen door te concurreren met andere speculanten. Sommigen beweren dat speculanten de liquiditeit op een markt vergroten en daardoor een efficiënte markt bevorderen.

Anderen beweren dat, naarmate meer en meer speculanten op een markt actief zijn, de onderliggende reële vraag en het onderliggende reële aanbod kleiner kunnen worden in vergelijking met het handelsvolume en de prijzen verstoord kunnen raken.

Zo kan bij onroerend goed de grens tussen beleggen en speculeren vervagen wanneer onroerend goed wordt gekocht met de bedoeling het te verhuren. Hoewel dit als beleggen zou worden beschouwd, zou het kopen van meerdere appartementen met een minimale aanbetaling om ze snel met winst door te verkopen, ongetwijfeld als speculatie worden beschouwd.