Voordat geld bestond ruilden mensen producten of diensten om voor de dienst of product te verkrijgen die zij nodig hadden. Zij kwamen dan tot een overeenkomst om bijvoorbeeld 10 appels te ruilen voor een kilo vlees. Maar wat als de persoon 10 appels in de aanbieding heeft maar de persoon van het vlees wil alleen 10 peren? Dan moet de persoon van de appels eerst 10 appels ruilen voor 10 peren om zo de deal te kunnen sluiten met de persoon van het vlees. Deze manier van handelen is natuurlijk tijdrovend, vermoeiend en totaal inefficiënt. Vandaar dat er een universeel ruilmiddel (geld) nodig is. Alleen is het zelfs met geld heel lastig te bepalen hoe 10 appels zich verhoudt tot een kilo vlees.

Om deze problemen op te lossen begonnen mensen grondstoffengeld of goederengeld te gebruiken. Dit waren veel gebruikte grondstoffen zoals gedroogde mais, goud of dierenhuiden. Het voordeel van dit goederengeld is dat de grondstoffen voor verschillende doeleinden gebruikt konden worden. Zo kan de mais als geld dienen maar kan tegelijkertijd ook dienen als voedsel. Hierdoor heeft de eigenaar van het grondstoffengeld verschillende opties. Er kunnen andere producten of diensten mee gekocht worden of het kan gebruikt worden. Om geschikt te zijn als grondstofgeld moet de grondstof wel aan een aantal voorwaarden voldoen. Zo moet het product algemeen gewild zijn, het moet duurzaam zijn, als de grondstof bijvoorbeeld zou rotten dan is het niet geschikt om over langere periode te bewaren als geld, en de grondstof moet makkelijk draagbaar zijn. Een te zwaar product is bijvoorbeeld niet handig mee te nemen naar de markt als je ermee wilt betalen.

Later werden edelmetalen vooral ingezet als grondstof geld, deze edelmetalen waren dan ook een grote stap richting het geld dat wij tegenwoordig kennen. Zilver en goud werden gebruikt voor bijvoorbeeld juwelen en de mensen vonden het mooi. In tegenstelling tot gedroogde mais of dierenhuiden kan je goud of zilver niet eten en het houdt je ook niet warm. Maar goud en zilver is millennia lang al gewild door mensen. Daarnaast is het erg schaars, kan niet onbeperkt bijgedrukt worden of verbouwd worden zoals mais. Goud (en zilver) heeft daarom waarden en is door de schaarse eigenschappen ook waarde vast.

In de zevende eeuw voor christus werden de eerste munten geslagen. Dit muntgeld betekende dat geld als ruilmiddel nog gemakkelijker en betrouwbaarder werd. Dit muntgeld bestond (gedeeltelijk) uit edelmetalen. Zo werden in de tijden van het Romeinse rijk munten geslagen die gedeeltelijk bestonden uit zilver of goud. Je zag naarmate het slechter ging met het Romeinse rijk dat het percentage goud en zilver dat in de munten verwerkt werd ook minder werd. Er was dus meer geld dan dat het rijk zilver of goud had. Dit is het gevaar van zilver of goud koppelen aan een munteenheid.

Eeuwen later werd er in Amerika echter ook een goudstandaard opgericht. Elke dollar kon op elk moment worden ingewisseld voor goud. 1 ounce puur goud kon ten allen tijden bij de Amerikaanse centrale banken ingewisseld worden voor 35 dollar. Deze standaard zorgde er ook voor dat de Amerikaanse banken niet zomaar geld konden bijdrukken. Voor elke extra dollar moest namelijk ook extra goud beschikbaar zijn. Goud moest dus altijd om te ruilen zijn voor dollars en visa versa.

Goud is altijd al gewild door mensen, het is mooi, het wordt gedragen en het is schaars. De perceptie is daarom ontstaan dat goud een waarde heeft. Net als dat geld de algemene perceptie heeft dat het een waarde heeft.

Tegenwoordig is de goudstandaard al tientallen jaren verdwenen en is het geld dat wij hebben gebaseerd puur op perceptie dat iets waarde heeft. De goudstandaard was niet meer houdbaar omdat er door economische groei meer geld creatie nodig was. Dit kon echter niet omdat er maar een beperkte hoeveel goud is. Hierdoor werd de economische groei tegen gehouden door de goudstandaard. Centrale banken hebben er toen voor gekozen om deze standaard los te laten en het geld op basis van vertrouwen en perceptie een waarde. Een goudstandaard is daarom efficiënt, vooral omdat de waarde van geld ontstaat door de perceptie en het geloof dat het een waarde heeft. De Amerikaanse centrale bank had er echter wél voor kunnen kiezen om vast te houden aan de goudstandaard. Dit door de verhouding tussen de dollar en het gewicht in goud aan te passen.

De schaarsheid van goud is altijd een belangrijke reden geweest waarom de grondstof zo populair is en waarom het over de eeuwen heen altijd waarde heeft gehad. Er kan alleen goud ¨gecreëerd¨ worden als er goud uit de grond gedolven wordt. Maar hoe zit dat met fiatgeld? Hoe wordt geld gecreëerd en hoe behoudt het zijn schaarsheid?

De centrale banken zijn belangrijk in de geldcreatie van een valuta. Centrale banken kunnen er namelijk voor kiezen om geld bij te drukken. Een centrale bank kan er voor kiezen om de economie te stimuleren indien dat nodig is. Het bijprinten van geld wordt dan gedaan om meer liquiditeit de economie in te pompen. Zo hoopt de centrale bank dan meer economische activiteiten te stimuleren.

Een andere manier waarop de centrale bank de geldhoeveelheid kan vergroten, is door obligatie van de overheid op de markt te kopen. Wanneer de centrale bank besluit deze staatsobligaties op te kopen, brengt het geld op de markt en daarmee in de handen van het publiek. De Centrale bank, wat ook de Europese Centrale Bank (ECB) kan zijn, financiert het opkopen van deze staatsobligaties door geld te creëren (digitaal bijdrukken) en vervolgens de obligaties te kopen. Hierdoor vloeit er geld in de economie. Een negatief effect van het opkopen van staatsobligaties aan de andere kant wordt de geld voorraad groter wat weer kan leiden tot inflatie.

Centrale banken zijn echter niet de enige banken die geld kunnen creëren. Commerciële banken zoals ABN Amro en Rabobank kunnen ook geld creëren. Als er door consumenten een lening wordt afgesloten bij een commerciële bank, van bijvoorbeeld €100.000, dan creëert de bank voor de consument deze €100.000. Dit bedrag bestond dus nog niet voordat de lening werd aangevraagd. Anderzijds, op het moment dat de lening wordt afbetaald aan de bank, verdwijnt het geld ook weer.

Om de vraag te beantwoorden of Bitcoin geld is moet je kijken naar de definitie van geld. Eerder stelden wij dat geld datgene is wat door de samenleving algemeen wordt geaccepteerd als betaalmiddel/ruimiddel, vermogensobject of rekeneenheid. Echter heeft iedereen een andere definitie van geld en andere voorwaarden waaraan geld moet voldoen. Echter, in de essentie kan je Bitcoin gebruiken als ruilmiddel, rekeneenheid en ook als oppotmiddel of vermogensobject. Alleen reist de vraag of dit genoeg is in de moderne wereld. Een moderne wereld waar geld uitgeleend wordt en geldcreatie nodig is voor economische groei. Bij Bitcoin is de geld creatie een probleem omdat er een beperkt aantal Bitcoins gemined kan worden. Er kan dus niet net als in het reguliere geldsysteem geld gecreëerd worden voor het kopen van obligaties of voor het financieren van leningen en hypotheken.

Er is echter een stroming die deze eigenschappen juist prijzen aan Bitcoin en het daarom het ultieme ruilmiddel vinden. Dit omdat Bitcoin volledig decentraal is en er geen overheidsinstanties zijn die bij kunnen printen.

Disclaimer

De informatie en tekst in deze uiting/artikel is niet bedoeld als zijnde beleggingsadvies en moet daarom worden gezien als puur informatief. Dit artikel is opgemaakt door Square Media Ltd en/of derden en het is aan u om te zien of die wel bij uw persoonlijke financiële situatie past. U bent daarom zelf verantwoordelijk voor een juiste beoordeling of de informatie in dit artikel voor u passend is, in relatie tot uw eigen financiële situatie en doelstellingen.