De actieve belegger gaat er vanuit dat hij in staat is om vooraf de beste beleggingen te selecteren, zodat hij een beter rendement behaalt dan het marktgemiddelde. Het marktgemiddelde wordt weerspiegeld door een bepaalde beursindex zoals de AEX Index voor Nederlandse aandelen of de S&P 500 Index voor Amerikaanse aandelen. Er zijn verschillende strategieën bij actief beleggen. Veel gebruikte strategieën zijn het selecteren beleggingsfondsen, het selecteren van de betere aandelen, regio, sector of beleggingsstijl en het  zogenaamde ‘timen’ van de markt door gunstige in- en uitstapmomenten te kiezen.

De passieve belegger (ook wel indexbelegger genoemd) gaat er vanuit dat markten efficiënt zijn en dat het op lange termijn niet mogelijk is om de markt te verslaan. Hij kiest er daarom voor om het rendement van een bepaalde beursindex zo nauwkeurig mogelijk te volgen.  Omdat een index belegger zelf geen actieve beleggingsbeslissingen neemt zoals een actieve belegger, wordt indexbeleggen ook vaak passief beleggen genoemd.

Indexbeleggingen zijn transparant en goed verhandelbaar. Omdat altijd in dezelfde samenstelling wordt belegd als die van een beursindex, weet een belegger altijd exact waar hij in belegt. Daarnaast zijn veel indexbeleggingen met een kleine spread tussen bied en laatprijs doorlopend verhandelbaar tijdens openingsuren van de beurs, terwijl beleggingsfondsen eenmaal per dag verhandelbaar zijn.

Actieve beleggers proberen portefeuilles en strategieën toe te passen met als doel een beter rendement te behalen dan de markt. Men wil als het ware de markt verslaan. Daarom gaat men op zoek naar de beste beleggingen. Wil je je eerste stappen zetten in de beleggingswereld? Dan is passief beleggen een goede optie. Beginnende beleggers zijn vaak nog niet vertrouwd met investeringen en durven geen risico te nemen. Ook beschikken ze niet over genoeg kennis en ervaring om bepaalde beslissingen te nemen.